Hüsnü Hatt-î Bâkiyye Lisanı, Ural-Altay Dil Ailesine mensup Göktürk-Orhun, Osmanlı ve diğer tüm Türk Lehçeleriyle bütünleşmiş dil kültürünü sabit ve kalıcı kılmak, Türk lisanlarındaki sesleri ve kültürü korumak amacıyla süsleme, güzelleştirme niteliğinde geliştirilmiş Türkçe kökenli yapay bir dildir. Mevcut kültürlerin dil vasıtasıyla aktarımının en sağlıklı ve uzun ömürlü olduğu bilinen bir gerçektir. Bu yüzden yazılı, kalıcı ve canlı bir aktarım gerçekleştirmek adına Hüsnü Hatt-î Bâkiyye Lisanı geliştirilmeye başlanmıştır. Sözcük varlığı büyük oranda Türkçe, Göktürkçe, Diğer Türk Lehçeleri, Arapça, Farsa ve Osmanlıcadır. Ayrıca Fransızca, İngilizce, Almanca, Moğolca, Ölü Mezopotamya Dilleri ve Anadolu Dillerine ait sözcük varlığına da sahiptir.
Bu maksadın da ötesinde geliştiricisi dilemiş olduğu için böyle bir dil oluşturulmuştur.
Hüsnü Hatt-î Bâkiyye Lisanı, kendine özgü alfabesiyle yazılan Türkî dillerden yapısal kökler barındıran bir dil olup, 65 harf (damga) ve 6 temelî özellikte karaktere sahiptir. Kendine özgü “Şükran Güncesi, Damlahatnâme, Yazlam” gibi edebî türlere sahiptir.
El Yazımı, (Kaligrafik) Hat-î Figûrât Yazımı ve Bilgisayar Hat Yazımı olmak üzere üç yazım hattı bulunur. El ve bilgisayar hattı arasında benzer özellikte olup, birkaç küçük yazım biçiminde farklılık söz konusudur. Hat-î Figûrât yazımında ise hat sanatı, süsleme ve damgalar (harfler) arasında fazlaca etkileşim söz konusudur. Hat-î Figûrât yazımı çoğunlukla deyim, özel isim ve hitabetlerde süsleme maksatlı kullanılır. Hüsnü Hatt-î Bâkiyye Lisanı Temel Özellikleri
-
Bütün damgaların (harflerin) kendine özgü okunuşu ve kullanım alanı bulunmaktadır.
-
Büyük – Küçük harf ayrımı bulunmaz.
-
Soldan sağa doğru yazılır. Figurat hattında üstten aşağı veya aşağıdan yukarı doğru yazım da bulunur.
-
Türkî dillerde olduğu gibi cümle dizilimi özgürcedir. Sadece yardımcı fiil + fiil kuralı uygulanmalıdır. Yardımcı fiil temel cümlede her daim esas fiilden hemen önce olmalıdır.
Misâl: Bugün okula gideceğiz.
Ḷ Г❞ ϢરƆ Г@⥌CĴБᓬ ᒍӬ ↓ØЭ.
Okunuşu: Bugün werde getecejbiz lâ okkula.
-
Fiillerle birleşebilen ve birleşmeyen yardımcı fiiller vardır; [ჰŧ - , Ϣર, ഥ (ist, war, dır)].
-
6 adet artikel bulunur; [ې-I, ᒍӬ, ᒍ, ⧽, ..↾ (Ya-Ay, Lâ, El-Ol, İ-Yi)].
-
Almanca gibi artikellerde cinsiyet ayrımı bulunmaz. Artikeller sadece olgu ve işlev açısından özellik gösterir.
-
Avrupa dillerinde olduğu gibi şahıs eklerinde III. Şahıs için cinsiyet vb. ayrım bulunmaz. Erkek, kadın, cansız varlık ve cisim fark etmeksizin tümü için Türkî dillerde olduğu gibi tek bir şahıs eki olarak “⧽” (ol) kullanılır.
-
Yaratıcı (Allah) için kullanılan özel ek, şahıs eki ve kurallar mevcuttur.
-
8 adet ismin hâl eki vardır.
-
Olumlu-Olumsuz ve Soru yapısı mevcuttur.
-
Olumsuzlarda yardımcı fiil olarak isim cümlelerinde “ƆGᒍ” (değel) kullanılır. Misal: Ḷ ƆGᒍ ৬ᓬλ. (Bu değel yaznanç) TR: Bu kalem değildir.
-
Olumsuzlarda yardımcı fiil olarak fiil cümlelerinde “ᕴ↓” (yok) veya ek olarak da “-ma, -ma” kullanılır. Misal: ⧽ ᕴ↓ ГᒍMЭ⟓ (Ol yok gelmek.) O gelmez. / ⧽ ГᒍM⥌MЭ⟓. (Ol gelmemek) veya ⧽ ГᒍM⥌MЭᓬ (Ol gelmemez) TR: O gelmez.)
-
Zaman ve kip ayrımı vardır.
-
Sondan, baştan, ortadan eklemeli sözcük yapısı bulunur.
-
Özel ifade ekleri mevcuttur.
-
Sıralı belirteç eki (harfi) vardır. (⥙ - λ)
-
Harf dışı belli manalara gelen simge ve damgalar vardır. (k M̃ ❞ 〟° ʷ )
-
Harflerin birkaç farklı tarzda süslü yazım biçimi ve hattı bulunur. (ഥ = ط)
-
Büyük oranda sesli harfler yazılmaz. (Гᒍ = Gel)
-
Ünlüler çoğunlukla kelime sonunda veya son hecesinde kullanılır. (৬Ɲ↾ = Yeni)
-
Yazımda büyük ünlü uyumu bulunur ancak konuşmada sesletimde farklılıklar olabilmektedir. (⧽Ꭷ = Ulu)
-
Özel yapım ekleri mevcuttur.
English: Beautifully written Bakiyye language grammar
Deutsch: Schön geschrieben bakiyye Sprache Grammatik
| 