-ile, ilgili, alakalı, ait, bir şeye dair vb. manalar ve özellikler teşkil ettiren ifade ekidir. İsimlerin sonuna bitişik olarak eklenir. Eklendiğinde ise ilgili isme ait, dair, ilgili vb. anlamları betimler. 

Kıta/Anakara: ⥌Й૭’’મ (Anugaray)

Kara parçası: ૭’’મ (Garay)

Al Bakiyye dilinde kıta/kara parçaları yön, coğrafi özellik veya üzerinde yaşayan toplum kültürüne göre isimlendirilir. 

Birçok dilde olduğu gibi Bakiyye yapay dilinde de yabancı sözcük, isim ve yapıların yazımına ilişkin birtakım kurallar vardır. Bakiyye dilindeki tüm sözcükler ve yapılar harflerin kendi öz ölçüsü ve özelliğine göre yazılır. Ancak yabancı kökenli, Bakiyye diline geçmemiş olan isim ve sözcükler ise Latin harfleriyle yazılan dillerde birebir harf karşılıklarıyla, diğer harflerle yazılanlarda ise okunuşuna göre uygun harflerle yazılır. Harflerin öznitelikleri değil, sadece karşılıkları kullanılır. 

Örnek: “Schneider Mark” Almanca kökenli bir isim olup, Bakiyye dilinde her harfin karşılığı sadece yazılarak aktarım sağlanır. 

Temel anlamı güzel yazılı ölümsüze ait dil demektir. 

Hüsnü: ᒍ Ꮦ≾Й (El hüsnû) = güzel

Hatt-î: て@ᛠ..↾ (Hattiy) = Yazı

Bâkiyye: Ḷ⟓৬ (Bakeyye)= ölümsüze ait

Lisan: ᒍ≾Ɲ (Lesen) = dil

Bir konuda görüş, düşünce ifade eden  zana dayalı fikirler ileri süren cümleler için “じƝરⰘ, ᓬƝЙMC, ماC, ૭’’ᒍ⥌୨Б, Ƒ↾⟓ཞⰘ” (Saynarmen, Zannumca, Mence, Бᒍk, Galavbe, Fikriymen) yapıları kullanılır. Temel cümleden ayrı bir yan cümle olarak kullanıldığında ise sonuna “Ӄ” (ki) kullanılır. 

ЙમƆ ৬ Ꭷ’Mર ? (Nurayda ya ömer?) - Ömer nerede?

Ƒ↾⟓ཞⰘ, ⧽ ჰŧ ৬ Ḷર⊲Ɔ (Fikriymen, ol ist ya barqda) - Bence o evdedir.

ᓬƝЙMC Ӄ; ⧽ ჰŧ Ƒ..↾ ↓Ø (Zannumca ki, ol ist fiy okkul.) - Zannederim ki o okulda. 

БᒍӃ ჰŧ  ⧽ Ƒ..↾ ↓Ø (Belki ist ol fiy okkul) O belki okuldadır.

Var formu “୨ર” (var) biçiminde kullanılır. Özne + Yardımcı fiil + ୨ર şeklinde cümle sıralaması mevcuttur. 

Örnek: Evde bir çocuk var.. 

Al Bakiyye:ᒍӬ Ḷᒍ∧ ჰŧ ୨ર Ƒ..↾ ᒍӬ Ḷર⊲

Okunuş: La Bala ist var efiy la barq

Örnek II: Evde seni bekleyen bir eşin var.

Bakiyye: ≾.〟ჰŧ ⱱર Ӄ Ϣર ⧽ ⊲OЙƆM∧⟓ ๛⥙ ↾Ɲ ᒍӬ Ḷર⊲. 

Okunuş: Eshin ist var keyol war ol kandamaq seng in la barq. 

Otobüs, minibüs, tren, gemi, uçak vb. vasıta eyleminde araç niteliği bulunan gereçler için “-vaslam” eki kullanılır. 

Karayolu Taşımacılığı: ᕴ⧽ (Yol)

Karayolu - Demiryolu: મᕴ⧽ (Rayol)

İki Tekerli Araçlar: ᛠ↓ (Tek)

Raylı Sistem Demiryolu Taşımacılığı: મ (Ray)

Yalnızca raylı sistem (Tren): મ (Ray)

Üstten giden raylı hat (Tramvay): Ꭷમ (Uray)

Yeraltından giden raylı hat (Metro): ⥌મ (Aray)

Denizyolu Taşımacılığı: ƆƝ (Den)

Denizaltı Taşımacılığı: ⥌ƆƝ (Aden)

Havayolu Taşımacılığı: ᎧĊ (Uç)

Sözcükler

Tren: મ୨≾૪ (Rayvaslamlam)

Otobüs: ᕴ⧽୨≾૪ (Yolvaslam)

Metro: ⥌મ୨≾૪ (Arayvaslam)

Gemi: ƆƝ୨≾૪ (Denvaslam)

Tramvay: Ꭷમ୨≾૪ (Urayvaslam)

Bakiyye lisanında birkaç temel noktalama işareti vardır. Bunlar asasî olarak kullanılır. Diğerleri ise gerektiğinde kullanılmaktadır. Esasî noktalama işaretleri bakiyye lisanına özgüdür. 

• ʷ (Çiftlem): Genellikle sessiz harfleri çift okutmak için kullanılır. Öncesindeki harfi ikikez vurgulu okutur. ∧ᒍʷԋ (Allah)

• ° (Dursak): Öncesindeki harfi keser. Kesip, akabindeki harf ile devam ettirir. Uzun olan sesleri, vurgulu sesleri vb.  ayırmada veya kendine özgü sesletimi durdurmada kullanılır. ⥌⊲°ḶḶ (Ak’baba). 

• . (Noktay): Cümle sonu, kısaltma vb. durumlarda kullanılır. て ∧ᒍʷԋ°ഥ. (Hay Allah’tır.)

• , (Okmay): Virgül mahiyetindedir. Ḷર⊲, @, ⧽ ⱱ ๛ (Barq, At, Ol ve Sen)

Bakiyye diline özgü 3 edebi tür bulunmaktadır. Bunların dışında bilinen roman, öykü, masal, mesnevi, şiir vb. birçok türde de edebi yazın gerçekleştirilebilmektedir. 

Üç temel edebi türü; Damlahatname, El Günce-i Muhabbetün Ya Haylan, Yazlam.

El Günce-i Muhabbetün Ya Haylan (ᒍ Г❞C..↾ MᎧてБʷ@❞ ৬ てᒍ〟)

Yaratıcı rabbe şükran, dua ve yakarış sunma maksatlı yazın türüdür. Bolca figürat yazısı kullanılır. Birkaç sayfayı geçmeyecek tarzda kaleme alınır. 

Bölümleri: Başlık, Ön Girdi, Künye, Tesbihat, Şükran Güncesi, Lafız, Nükte, Dua, Vecih-i Usulihat, Devriye, Şerh-i Hal, Netice ve Niyaz. 

Alman : CરⰘ (Cermen)

Alman Ülkesi : CરⰘ৬ (Cermenya)

Alman yurdu: CરⰘ૪ƝƆ° (Cermenland)

Alman Ulusundan : CરⰘ..↾ (Cermenî)

Alman Diyarı : CરⰘ≾웃〟 (Cermanestayen)

Almanyalı : CરⰘ৬ᒍ↾ (Cermenyalı)

Alman Dili. ᒍ≾Ɲ..↾ CરⰘ (Lesen-i Cermen)

Her ulusun kendine özgü tabiri vardır ve genellikle kültürleri, yaşam tarzları ve bulundukları bölgeye göre adlandırılırlar. 

• Ülke isimleri için millet isimlerinin sonuna “৬” (ya)  eklenir.

  • CરⰘ৬ (Cermenya) [Almanya]

• Ülkenin bağlı olduğu ulusu betimlemek için ulus isimlerinin sonuna “CરⰘ..↾” (Î) eklenir.

  • CરⰘ..↾ (Cermenî) [Alman]

• Ulusların yaşadığı bölge, toprak parçasını ifade etmek için ulus isimlerinin sonuna “≾웃〟 ” (estan) eklenir.

  • CરⰘ≾웃〟 (Cermenestayen) [Alman yurdu]

• Millete tabi olma ve yaşanılan bölgeli olma hali için ise millet adı sonuna “ᒍ↾” (li) eklenir.

  • CરⰘ৬ᒍ↾ (Cermenyalı) [Almanyadan]

• Milletlerin dili için “ᒍ≾Ɲ..↾” (lesen-i) sıfat tamlaması kullanılır: ᒍ ᒍ≾Ɲ..↾ ᛠᎧ’ર⟓ (El lesen-i Türk) yahut ismin sonuna “C” (ci) veya “≾.” (iesh) harflerinden biri eklenir.

  • ᒍ≾Ɲ..↾ CરⰘ (Lesen-i Cermen) [Alman dili]

  •  CરⰘC (Cermence) [Almanca]

  • CરⰘ≾. (Cemernieş) [Almanca]

Günler

An: OƓ. (Oğ) 

Saat: OƓ.Ꭷર (Oğur)

Dakika: OƓ.મ↓ (Oğrayık)

Saniye: OƓ.Ꭷરഥ↓ (Oğurdak)

Salise: OƓ.ᎧરĊ↓ (Oğurçak)

İlahi yaratıcıya niyaz, dua, iltifat ve ithaflarda geçerli birtakım kurallar vardır. 

Şahıs Zamiri: て (Hay)

Belirteçi: ৬ (Ya) ve I (Ay)

Yardımcı Fiili: ჰŧ (İst) veya ഥ (Dır)

• Geniş zaman harici “Ϣર” (War) yardımcı fiili kullanılmaz.

• Asla şahıs eki fiil içerisinde kullanılmaz.

Örnek: 

Normal Cümleler: 

• Ⱈ Ϣર  БરMЭ⟓. (Men war bermek) : Veririm

• Ⱈ ϢરƆ Бર⥌CĴما. (Men werde berecejmen): Vereceğim

• ๛ ϢᎧરƆ БરƆ๛ (Sin wurde berdisen) : Verdin

İlahî Cümleler:

• て Ϣર БરMЭ⟓ (Hay war bermek.) : Allah verir.

• て Бર⥌CĴ (Hay berecej) : Allah verecek.

• て БરƆ (Hay berdi) : Allah verdi.

ჰŧ = て ჰŧ ∧ᒍʷԋ (Hay ist Allah) : Hay olan Allah’tır.

ഥ = て ∧ᒍʷԋ°ഥ (Hay Allah’dır) : Hay olan Allah’tır.

Bakiyye lisanında 5 zaman ve 8 kip bulunur. 

*** Olumsuz yapılarda esas fiilde zaman ekinden önce “M⥌” (me, ma) eki getirilir. 

Örnek Cümle: Dün İstanbul’dan amcam geldi. Şuan onu bekliyorum. Onun arabası var. Onunla Sinemaya gideceğiz. 

ᛠ❞I〟৬ ≾웃ƝḶ⧽'Ɔ〟ϢᎧરƆ Mየ ГᒍƆ⧽. ≾.Ꭷ⥌Ɲ Ⱈ Б⟓ᒍཞ ⧽Й. ⧽ じてḺ Бર રIḶ. Mᓬ ϢરƆ〟 Г@⥌CĴБᓬ ᓬᎧ ᒍӬ ⊲મᒍ↓.

(Tüneyin ya estaynbol’dan wurde emmim geldiol. Şuaan men bekliir olnu. Ol sayhap ber arayba. Mız werden getecejbiz zu la kalrayluk)

İki veya daha fazla cümlenin tek bir cümle olarak birleştirilmesi durumudur. 3 farklı şekilde bu işlem gerçekleştirilebilmektedir.

• Ӄ (Ki ol)

• ⧽Ǧ〟(Olğan)

• Tamlamalı. 

Örnek: Kapının önünde duran yaşlı adam benim dün gördüğüm adamdır. 

• Ӄ (Ki ol) = ᒍ ⥌ƆM..↾ Эԋᛠ৬ર Ϣર ഥᎧરM∧⊲ ᒍӬ ḶḶ〟ȪГ❞Ɔ k⧽ Ⱈ ϢᎧરƆ ⟓ȪરƆⰘ ⧽Й ᛠ❞I〟. (El adam-i ehteyar war durmak la babın öğünde kiol men wurde kördemen olnu tüneyin)

• ⧽Ǧ〟(Olğan) = ᒍ ḶḶ〟ȪГ❞Ɔ ഥᎧરM∧⊲ᛠ  ⧽Ǧ〟ᒍ ⥌ƆM..↾ Эԋᛠ৬ર ჰŧ Ⱈ〟⟓ȪરƆG ⥌ƆM ᛠ❞I〟. (El babın ögünde durmakta olğan el adam-i ehteyar ist menin kördiği adam tüneyin.)

• Tamlamalı. = ᒍ ḶḶ〟ȪГ❞Ɔ ഥᎧરGƝ ⥌ƆM..↾ Эԋᛠ৬ર Ⱈ〟ᛠ❞I〟⟓ȪરƆG ⥌ƆMഥ. (El babın ögünde durgan adam-i ehteyar menin tüneyin gördigi adamdır.)

Not: ᒍ ḶḶ〟ȪГ❞Ɔ ഥᎧરGƝ ⥌ƆM..↾ Эԋᛠ৬ર  (El babın ögünde durgan adam-i ehteyar) - bir tek belirteçe bağlı tek isimdir. Tek özne vasfı gösterir. 

Bakiyye dilinde cümle ve kelime dizilişi oldukça özgürcedir. Cümlenin öğeleri istenildiği sıra ve yerde kullanılabilir. Tonlama, vurgu ve kafiye ekseninde istenildiği gibi dizilebilir. Sadecek temel kural şudur; yardımcı fiil esas fiilden, sıfatlar isimlerden ayrılmaz. Bu bütün dahilinde cümlenin istenilen alanında kullanılabilir. 

Örnek: Kız Kardeşim genellikle geceleri TV seyreder.

1. ḶCM Ϣર じમᒍMЭ⟓ ГƝᒍƆ ᒍӬ じર@ГĊ. (Bacem war seyreylemek genelde la seyretgeç)

2. Ϣર じમᒍMЭ⟓  ГƝᒍƆ ḶCM ᒍӬ じર@ГĊ. (War seyreylemek genelde bacem la seyretgeç)

Bağıl kelimeler: 

Ϣર じમᒍMЭ⟓ (war seyreylemek) - Yardımcı fiil ve esas fiildir. Konumu ne olursa olsun birbirinden ayrılmaz. 

ᒍӬ じર@ГĊ (La seyretgeç) - Belirteç ve isimdir. Konumu ne olursa olsun birbirinden ayrılmaz. 

Serbest yazım ve kullanım olanağına sahiptir.