Bakiyye dilinde 2 çeşit isim vardır; Özel isim ve cins isim. İsimlerin tekil, yalın, çekimli, çekimsiz, çoğul durumları bulunur. Bakiyye lisanında Özel isimler dahil tüm isimler belirtenç (Tanımlayıcı-Artikel) alır. 4 farklı çoğul yapma yapısı bulunur. İsim cümlelerinde yardımcı fiil “ჰŧ -ഥ” olarak kullanılır.
Çoğul Yapma Ekleri
-
ᒍર (ler - lar) : ⥌ƆMᒍર (Adamlar) - Adamlar
-
@ (at) : БᒍГ@ (Belgeat) – Belgeler
-
ГӬƝ (Gêân) : ⥌ƆM..↾ГӬƝ (Adamîgêân) - Ademoğulları
-
I〟(Eyin) : ⥌ƆMI〟(Adameyn) - Adamlar
-
Ɲ (En) : Ḷર⊲Ɲ (Barken) - Evlikler
İsmin Halleri
DURUM
|
BK
|
Okunuş
|
ÖRNEK
|
TÜRKÇE
|
Yalın Hal
|
|
bark
|
Ḷર⊲
|
Ev
|
Belirtme (i)
|
..↾ - ⥙
|
Barkıı - Barkng
|
Ḷર⊲..↾ - Ḷર⊲⥙
|
Evi
|
Yönelme (e)
|
Э, ∧, ⥙
|
Barka, barknga
|
Ḷર⊲∧ - Ḷર⊲⥙
|
Eve
|
Bulunma (de)
|
Ɔ
|
Barkda
|
Ḷર⊲Ɔ
|
Evde
|
Ayrılma (den)
|
Ɔ〟
|
Barkdan
|
Ḷર⊲ Ɔ〟
|
Evden
|
İlgi (in/ın)
|
〟
|
Barkın
|
Ḷર⊲ 〟
|
Evin
|
Vasıta (yla)
|
ᒍ〟
|
Barklan
|
Ḷર⊲ᒍ〟
|
Ev ile
|
Eşitlik /-e göre (ce, çe)
|
C
|
Barkca
|
Ḷર⊲C
|
Eve göre
|
Aitlik (ki)
|
k
|
Barkdaki
|
Ḷર⊲Ɔk
|
Evdeki
|
Sıralama (ng)
|
⥙
|
Berenng
|
Бર〟⥙
|
Birinci
|
Çoğul (ler, lar)
|
ᒍર
|
Barklar
|
Ḷર⊲ᒍર
|
Evler
|
Çoğul toplu (an)
|
Ɲ
|
Barkan
|
Ḷર⊲Ɲ
|
Evlikler (site, apartman)
|
Çoğul beşer (at)
|
@
|
Hayvanat
|
てI୨Ɲ@
|
Hayvanlar topluluğu
|
Çoğul Toplu (Gêân)
|
ГӬƝ
|
Adamîgêân
|
⥌ƆM..↾ГӬƝ
|
Âdemoğulları
|
Çift çoğul
|
I〟
|
Eyin
|
⥌ƆMI〟
|
Adamlar
|
Sorgu (mı, mu, mü, mi)
|
م
|
Mı ist lâ bark
|
م ჰŧ ᒍӬ Ḷર⊲
|
Bu ev mi?
|
Soy devamı (î, -di)
|
..↾
|
Türkî
|
ᛠᎧ’ર⟓..↾
|
Türkî, Türk Soyu
|
Mülke aitlik (iyye)
|
..↾Э
|
Türkiiyye
|
ᛠᎧ’ર⟓..↾Э
|
Türk’e ait olan
|
- olan kişi (men)
|
ما
|
Acezmen
|
⥌Cᓬما
|
Aciz olan, çaresiz olan
|
Olumsuz (na)
|
Й
|
Nâhoş
|
ЙحOҰ
|
Hoş olmayan
|
Olumsuz (sız, siz)
|
๛ഥ'
|
Mutsız
|
MᎧᛠ๛ഥ'
|
Mutsuz, mutlu değil
|
Süreklilik (ber)
|
Бર
|
Berdevam
|
БરƆ୨M
|
Süren, devam eden
|
Yer-zaman (gâh)
|
Гԋ
|
sehergâh
|
≾ԋરГԋ
|
Seher vakti
|
Olumsuzluk (bi)
|
Б
|
Biçarei
|
БĊཞ
|
Çaresiz
|
Yer, aidiyet (estan)
|
≾웃〟
|
Türkestayen
|
ᛠᎧ’ર⟓≾웃〟
|
Türk’e ait
|
Eylemci (kâr)
|
⟓Ӭર
|
Saynatkâr
|
ثاƝ@⟓Ӭર
|
Sanat yapan kişi
|
Nitelik (mend)
|
ماഥ
|
Dertmend
|
Ɔરᛠماഥ
|
Derdi olan
|
Gibi
|
⟓ما
|
Keymen
|
|
gibi
|
ki
|
k
|
Ki
|
k
|
ki
|
için
|
↾Ċ❞
|
içün
|
|
için
|
-e göre
|
Э ГરЭ
|
E gere
|
|
-e göre
|
üzere
|
Ꭷ’ഥ'ཞ
|
Üzre
|
|
üzere
|
ve
|
ⱱ
|
Ve
|
|
|
de
|
Ɔ
|
De
|
|
|
Veya
|
/
|
Veya
|
|
Veya, ya da
|
Ama
|
M̃
|
Amma
|
|
Ama, fakat, lakin
|
Olarak
|
X
|
Aks
|
|
olarak
|
-den beri
|
Ɔ〟 Бཞ
|
Den berii
|
|
|
kâh
|
⟓Ӭح
|
Kâh
|
|
|
Yahut
|
৬حاഥ
|
Yahud
|
|
|
Hatta
|
ح@ʷ
|
Hatta
|
|
|
Diye
|
Ɔ৬
|
Diye
|
|
|
İse
|
≾Э
|
Ese
|
|
|
kezâ
|
⟓ഥ'∧
|
Keyza
|
|
|
Hani
|
حЙ
|
Haynû
|
|
|
-ci, -çı (isimden isim)
|
C
|
Barkcı
|
Ḷર⊲ C
|
evci
|
-nç (fiilden isim)
|
λ
|
İnanç
|
↾Ɲλ
|
İnanç
|
-gaç, -geç
|
૭’’Ċ - ГĊ
|
Süzgeç
|
ثاᎧ’ഥ'૭’’Ċ
|
Süzgeç
|
-lık (isimden isim)
|
ᒍ↓
|
Başlok
|
Ḷ≾.ᒍ↓
|
Başlık
|
-ce, -ca (isimden isim)
|
C-Ċ
|
Türkçe
|
ᛠᎧ’ર⟓Ċ
|
Türkçe
|
-lı (sıfat yapma)
|
ᒍᎧ
|
Duzlu
|
ഥᎧᓬᒍᎧ
|
Tuzlu
|
-sız (olumsuz)
|
๛ᓬ
|
Duzsuz
|
ഥᎧᓬ๛ᓬ
|
Tuzsuz
|
-ti (yansıma)
|
ᛠ
|
Işıltı
|
↾Ұᒍᛠ
|
Işıltı
|
-cil
|
Cᒍ
|
Barqcıl
|
ḶરCᒍ
|
Evcil
|
-daş
|
Ɔ≾.
|
Vavtaydaş
|
୨웃Ɔ≾.
|
Vatandaş
|
-gil
|
Г↾ᒍ
|
Aligil
|
∧ᒍ↾Г↾ᒍ
|
Aligil
|
-leyin
|
ᒍIƝ
|
Sabahlayın
|
≾ḶحᒍIƝ
|
Sabahleyin
|
-nci = eng
|
⥙
|
Bereng
|
Бર⥙
|
Birinci
|
-er
|
↾ર
|
Gelir
|
Гᒍ↾ર
|
Gelir
|
cik
|
C⊲
|
Almacık
|
ᒍM⥌ C⊲
|
Elmacık
|
-me (kalıcı nesne)
|
૪M̃
|
Baaşlamma
|
Ḷ≾.૪M̃
|
Başlama
|
-iş (kalıcı nesne)
|
≾.
|
Tekeyeş
|
ᛠ⟓≾.
|
Dikiş
|
-en (eylemci)
|
G〟
|
Bakğan
|
Ḷ⊲ G〟
|
Bakan
|
-mek (mastar)
|
MЭ⟓
|
Ekmek
|
Э⟓MЭ⟓
|
Ekmek
|
-esi (sıfat-isim)
|
≾..↾
|
Bakası
|
Ḷ⊲≾..↾
|
Bakası
|
-mez (olumsuzluk)
|
M⥌ᓬ
|
Çıkmaz
|
Ċ↾⊲M⥌ᓬ
|
Çıkmaz
|
-r (isim-sıfat)
|
ર
|
Yazar
|
৬ᓬર
|
Yazar
|
-dik (isim-sıfat)
|
ƆI↓
|
Olmadık
|
⧽MƆI↓
|
Olmadık
|
-ecek (isim-sıfat)
|
C⊲
|
Yakalcak
|
৬⊲C⊲
|
Yakacak
|
-miş (isim – sıfat)
|
የ≾.
|
Geçmiş
|
ГĊየ≾.
|
Geçmiş
|
-im (hal – durum)
|
M
|
Seçim
|
≾ĊM
|
|
-gi (fiil – isim – nesne)
|
Г
|
Vergi
|
ⱱરГ
|
Vergi
|
-gin (ğın) (anlam büyütme)
|
G〟
|
dalğın
|
ƆᒍG〟
|
Dalgın
|
-l (isim sıfat)
|
..↾
|
Yazıı / Yaziii
|
৬ᓬ..↾
|
Yazı
|
-ici (devamlılık)
|
↾C
|
Kalıcı
|
⊲↾C
|
Kalıcı
|
-k (eyleme uğramış nesne)
|
↓
|
Çürok
|
ĊᎧ’ર↓
|
Çürük
|
-ken (isim – sıfat)
|
|
|
|
|
-ti
|
ᛠ
|
Belirti
|
Бᒍ↾રᛠ
|
Belirti
|
-ek
|
⥌⊲
|
Konak
|
⊲❞⥌⊲
|
Konak
|
-ç
|
λ
|
İnanç
|
↾λ
|
İnanç
|
-le (fiil yapım)
|
૪⥌
|
Suçla
|
ثاᎧ’Ċ૪⥌
|
Suçla
|
-len (fiil yapım)
|
ᒍ〟
|
Barklan
|
Ḷર⊲ᒍ〟
|
Evlen
|
-dir (fiil yapım)
|
ط
|
Yazdır
|
ېᓬഥ
|
Yazdır
|
-ak (fiilden isim)
|
⥌⊲
|
Yatak
|
৬@⥌⊲
|
Yatak
|
-ler, -lar (Çekim eki)
|
ᒍર
|
Barklar
|
Ḷર⊲ᒍર
|
Evler
|
-gu, -nu, lu, te
|
ГᎧ, Й, ૪Ꭷ, ᛠ
|
Bilgiti
|
Б↾ᒍГᛠ
|
Bilgisi
|
Vasıta (Vaslam) |
୨≾૪ |
Rayvaslam |
મ୨≾૪ |
Tren (çekit, sıralı vagonlarda yolcu çeken taşıyıcı araç) |
-nın, -nin (riy) |
ཞ |
riy Barq |
ཞ Ḷર⊲ |
Evin |
-kul |
Ø |
Araybakul |
રIḶØ |
Araba kullanmak |
-Wû |
ϢᎧ’’ |
Barqwû |
Ḷર⊲ϢᎧ’ |
Ev ile ilgili, eve dair, ev hakkında |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
İsim Türetme
Bakiyye dilinde birden fazla isim türetme yöntemi ve eki bulunur.
Ekler - Sondan: “luk, lık, kayt, çi, daş, lü, üş, iş, an, dır, gaç, ga, gi, ak, im, in, gah, istan, zar, kede, sar, dan, ban, van, kar, gar, ger, çe, î, iyye, siz, si, uç, iç, um, gun, li, el, abil, cık, cik, ca, taş, ar, er, eş, sel, te, tı, tü, aç, cileyin, ak, ek, ok, ka, gil, kıl, kek, ken, kan, men, man, la, lu, layın, leyin, emsi, rak, rek, sak, sek, ıt, et, at, me, ma, dır, dir, ağan, eğen, maca, mece, ip, up, üp, ap, ken, ling, ment ...”
Ekler - Baştan: “anti, bi, co, in, monu, re, trans, piriy …”
Birkaç Örnek: gözlük, Televizyon, Radyo, telefon...
ГȪᓬᒍ↓ (Gözlük), じર@ГĊ (Seyretgeç), ᛠƝᒍ@ГĊ (Tenletgeç), Ø❞Й≾.MƝᛠ (Kunnuşment)
English: Names
Deutsch: Namen
|