İsimler (⥌ഥᒍર)
⥌ഥᒍર (Adlar)

Bakiyye dilinde 2 çeşit isim vardır; Özel isim ve cins isim. İsimlerin tekil, yalın, çekimli, çekimsiz, çoğul durumları bulunur. Bakiyye lisanında Özel isimler dahil tüm isimler belirtenç (Tanımlayıcı-Artikel) alır. 4 farklı çoğul yapma yapısı bulunur. İsim cümlelerinde yardımcı fiil “ჰŧ -ഥ” olarak kullanılır. 

Çoğul Yapma Ekleri

  • ᒍર (ler - lar) : ⥌ƆMᒍર (Adamlar) - Adamlar

  • @ (at) : БᒍГ@ (Belgeat) – Belgeler

  • ГӬƝ (Gêân) : ⥌ƆM..↾ГӬƝ (Adamîgêân) - Ademoğulları

  • I〟(Eyin) : ⥌ƆMI〟(Adameyn) - Adamlar

  • Ɲ (En) : Ḷર⊲Ɲ (Barken) - Evlikler

İsmin Halleri

 

DURUM

BK

Okunuş

ÖRNEK

TÜRKÇE

Yalın Hal

 

bark

Ḷર⊲

Ev

Belirtme (i)

..↾  - ⥙

Barkıı - Barkng

Ḷર⊲..↾  - Ḷર⊲⥙

Evi

Yönelme (e)

Э, ∧, ⥙

Barka, barknga

Ḷર⊲∧ - Ḷર⊲⥙

Eve

Bulunma (de)

Ɔ

Barkda

Ḷર⊲Ɔ

Evde

Ayrılma (den)

Ɔ〟

Barkdan

Ḷર⊲ Ɔ〟

Evden

İlgi (in/ın)

Barkın

Ḷર⊲ 〟

Evin

Vasıta (yla)

ᒍ〟

Barklan

Ḷર⊲ᒍ〟

Ev ile

Eşitlik /-e göre (ce, çe)

C

Barkca

Ḷર⊲C

Eve göre

Aitlik (ki)

k

Barkdaki

Ḷર⊲Ɔk

Evdeki

Sıralama (ng)

Berenng

Бર〟⥙

Birinci

Çoğul (ler, lar)

ᒍર

Barklar

Ḷર⊲ᒍર

Evler

Çoğul toplu (an)

Ɲ

Barkan

Ḷર⊲Ɲ

Evlikler (site, apartman)

Çoğul beşer (at)

@

Hayvanat

てI୨Ɲ@

Hayvanlar topluluğu

Çoğul Toplu (Gêân)

ГӬƝ

Adamîgêân

⥌ƆM..↾ГӬƝ

Âdemoğulları

Çift çoğul

I〟

Eyin

⥌ƆMI〟

Adamlar

Sorgu (mı, mu, mü, mi)

م

Mı ist lâ bark

م ჰŧ ᒍӬ Ḷર⊲

Bu ev mi? 

Soy devamı (î, -di)

..↾

Türkî

ᛠᎧ’ર⟓..↾

Türkî, Türk Soyu

Mülke aitlik (iyye)

..↾Э

Türkiiyye

ᛠᎧ’ર⟓..↾Э

Türk’e ait olan

- olan kişi (men)

ما

Acezmen

⥌Cᓬما

Aciz olan, çaresiz olan

Olumsuz (na)

Й

Nâhoş

ЙحOҰ

Hoş olmayan

Olumsuz (sız, siz)

๛ഥ'

Mutsız

MᎧᛠ๛ഥ'

Mutsuz, mutlu değil

Süreklilik (ber)

Бર

Berdevam

БરƆ୨M

Süren, devam eden

Yer-zaman (gâh)

Гԋ

sehergâh

≾ԋરГԋ

Seher vakti

Olumsuzluk (bi)

Б

Biçarei

БĊཞ

Çaresiz

Yer, aidiyet (estan)

≾웃〟

Türkestayen

ᛠᎧ’ર⟓≾웃〟

Türk’e ait

Eylemci (kâr)

⟓Ӭર

Saynatkâr

ثاƝ@⟓Ӭર

Sanat yapan kişi

Nitelik (mend)

ماഥ

Dertmend

Ɔરᛠماഥ

Derdi olan

Gibi 

⟓ما

Keymen

 

gibi

ki

k

Ki

k

ki

için

↾Ċ❞

içün

 

için

-e göre

Э ГરЭ

E gere

 

-e göre

üzere

Ꭷ’ഥ'ཞ

Üzre

 

üzere

ve

Ve

   

de

Ɔ

De

   

Veya

/

Veya

 

Veya, ya da 

Ama

Amma

 

Ama, fakat, lakin

Olarak

X

Aks

 

olarak

-den beri

Ɔ〟 Бཞ

Den berii

   

kâh

⟓Ӭح

Kâh

   

Yahut

৬حاഥ

Yahud

   

Hatta

ح@ʷ

Hatta

   

Diye

Ɔ৬

Diye

   

İse

≾Э

Ese

   

kezâ

⟓ഥ'∧

Keyza

   

Hani

حЙ

Haynû

   

-ci, -çı (isimden isim)

C

Barkcı

Ḷર⊲ C

evci

-nç (fiilden isim)

λ

İnanç

↾Ɲλ

İnanç

-gaç, -geç

૭’’Ċ - ГĊ

Süzgeç

ثاᎧ’ഥ'૭’’Ċ

Süzgeç

-lık (isimden isim)

ᒍ↓

Başlok

Ḷ≾.ᒍ↓

Başlık

-ce, -ca (isimden isim)

C-Ċ

Türkçe

ᛠᎧ’ર⟓Ċ

Türkçe

-lı (sıfat yapma)

ᒍᎧ

Duzlu

ഥᎧᓬᒍᎧ

Tuzlu

-sız (olumsuz)

๛ᓬ

Duzsuz

ഥᎧᓬ๛ᓬ

Tuzsuz

-ti (yansıma)

Işıltı

↾Ұᒍᛠ

Işıltı

-cil 

Cᒍ

Barqcıl

ḶરCᒍ

Evcil

-daş

Ɔ≾.

Vavtaydaş

୨웃Ɔ≾.

Vatandaş

-gil

Г↾ᒍ

Aligil

∧ᒍ↾Г↾ᒍ

Aligil

-leyin

ᒍIƝ

Sabahlayın

≾ḶحᒍIƝ

Sabahleyin

-nci = eng

Bereng

Бર⥙

Birinci

-er

↾ર

Gelir

Гᒍ↾ર

Gelir

cik

C⊲

Almacık

ᒍM⥌ C⊲

Elmacık

-me (kalıcı nesne)

૪M̃

Baaşlamma

Ḷ≾.૪M̃

Başlama

-iş (kalıcı nesne)

≾.

Tekeyeş

ᛠ⟓≾.

Dikiş

-en (eylemci)

G〟

Bakğan

Ḷ⊲ G〟

Bakan

-mek (mastar)

MЭ⟓

Ekmek

Э⟓MЭ⟓

Ekmek

-esi (sıfat-isim)

≾..↾

Bakası

Ḷ⊲≾..↾

Bakası

-mez (olumsuzluk)

M⥌ᓬ

Çıkmaz

Ċ↾⊲M⥌ᓬ

Çıkmaz

-r (isim-sıfat)

Yazar

৬ᓬર

Yazar

-dik (isim-sıfat)

ƆI↓

Olmadık

⧽MƆI↓

Olmadık

-ecek (isim-sıfat)

C⊲

Yakalcak

৬⊲C⊲

Yakacak

-miş (isim – sıfat)

የ≾.

Geçmiş

ГĊየ≾.

Geçmiş

-im (hal – durum)

M

Seçim

≾ĊM

 

-gi (fiil – isim – nesne)

Г

Vergi

ⱱરГ

Vergi

-gin (ğın) (anlam büyütme)

G〟

dalğın

ƆᒍG〟

Dalgın

-l (isim sıfat)

..↾

Yazıı / Yaziii

৬ᓬ..↾

Yazı

-ici (devamlılık)

↾C

Kalıcı

⊲↾C

Kalıcı

-k (eyleme uğramış nesne)

Çürok

ĊᎧ’ર↓

Çürük

-ken (isim – sıfat)

       

-ti 

Belirti

Бᒍ↾રᛠ

Belirti

-ek

⥌⊲

Konak

⊲❞⥌⊲

Konak

λ

İnanç

↾λ

İnanç

-le (fiil yapım)

૪⥌

Suçla

ثاᎧ’Ċ૪⥌

Suçla

-len (fiil yapım)

ᒍ〟

Barklan

Ḷર⊲ᒍ〟

Evlen

-dir (fiil yapım)

ط

Yazdır

ېᓬഥ

Yazdır

-ak (fiilden isim)

⥌⊲

Yatak

৬@⥌⊲

Yatak

-ler, -lar (Çekim eki)

ᒍર

Barklar

Ḷર⊲ᒍર

Evler

-gu, -nu, lu, te

ГᎧ, Й, ૪Ꭷ, ᛠ

Bilgiti

Б↾ᒍГᛠ

Bilgisi

Vasıta (Vaslam) ୨≾૪ Rayvaslam મ୨≾૪ Tren (çekit, sıralı vagonlarda yolcu çeken taşıyıcı araç)
-nın, -nin (riy) riy Barq ཞ Ḷર⊲ Evin
-kul Ø Araybakul રIḶØ Araba kullanmak
-Wû ϢᎧ’’ Barqwû Ḷર⊲ϢᎧ’ Ev ile ilgili, eve dair, ev hakkında
         
         
         


İsim Türetme

Bakiyye dilinde birden fazla isim türetme yöntemi ve eki bulunur. 

Ekler - Sondan: “luk, lık, kayt, çi, daş, lü, üş, iş, an, dır, gaç, ga, gi, ak, im, in, gah, istan, zar, kede, sar, dan, ban, van, kar, gar, ger, çe, î, iyye, siz, si, uç, iç, um, gun, li, el, abil, cık, cik, ca, taş, ar, er, eş, sel, te, tı, tü, aç, cileyin, ak, ek, ok, ka, gil, kıl, kek, ken, kan, men, man, la, lu, layın, leyin, emsi, rak, rek, sak, sek, ıt, et, at, me, ma, dır, dir, ağan, eğen, maca, mece, ip, up, üp, ap, ken, ling, ment ...”

Ekler - Baştan: “anti, bi, co, in, monu, re, trans, piriy …”

Birkaç Örnek: gözlük, Televizyon, Radyo, telefon...

ГȪᓬᒍ↓ (Gözlük), じર@ГĊ (Seyretgeç), ᛠƝᒍ@ГĊ (Tenletgeç), Ø❞Й≾.MƝᛠ (Kunnuşment)


English: Names
Deutsch: Namen
Kategori: Dil Bilgisi | Yazar: jungnet (11.08.2019) | Yazar: ⥌ഥᒍર E W
Gösterim: 838 | Etiketler: isimler, adlar | Değerlendirme: 0.0/0
Yorum / Soru-Cevaplar: 0
omForm">
avatar