Bakiyye dilinde sayılar oldukça basit bir dizilime sahiptir. 

Bakiyye dilinde saat “OGᎧર” (Oğur) demektir. İsim cümlesi olarak “ჰŧ” (ist) yardımcı fiili kullanılır. 

Saat sorama:  ⊲Ċ ჰŧ ᒍӬ OGᎧર (Kaç ist la oğur) veya ᒍӬ OGᎧર ⊲Ċഥ (La oğur kaçdır). 

Cevap verme: ⧽ OGᎧર ჰŧ … (Ol oğur ist ...) veya ⧽ OGᎧર …’ഥ (Ol oğur …’dır.)

Örnekler: 

21:00 = ⧽ OGᎧર ჰŧ ⟓↓Бર. (Ol Oğur ist keyokber)

12:30 = ⧽ OGᎧર ჰŧ OƝ⟓ ḶĊ↓ (Ol oğur ist onkey buçuk)

10:05 = ⧽ OGᎧર ჰŧ OƝ..↾ ГĊર Б≾. (Ol oğur ist onii geçer beş)

03.25 = ⧽ OGᎧર ჰŧ Ꭷ’Ċ..↾ ГĊર ⟓↓Б≾. (Ol oğur ist üçi geçer keyokbeş.)

An: OG (Oğ)  - ⥌Ɲ (Aan)

Saat: OGᎧર (Oğur)

Dakika: OGમ↓ (Oğrayık)

Saniye: OGᎧરഥ↓ (Oğurdak)

Salise: OGᎧરĊ↓ (Oğurçak)

Bakiyye dilinde aitlik ve iyelik zamirleri, şahıs zamirinin sonuna “in” getirilerek yapılır. 

Zaman belirteçleri Bakiyye dilinde serbest kullanım özelliğine sahiptir. Cümlenin vurgulanmak istenilen alanında kullanılabilir. 

Tüm edatlar; “iç, üst, ög, yan, çip üz, alt, ara” olup, kullanım esnasında birtakım eklerle zenginleşerek kullanılır. Bakiyye dilinde temel isimle sondan eklemeli ve baştan eklemeli olarak iki farklı yapıda edat kullanımı mevcuttur. Baştan eklemeli yapılarda isimden ayrı yazılır ve isim yalın haldedir. 

Bazı bağlaçlar tek bir “damğa” ile gösterilmektedir. Bakiyye dili bağlaç bakımında oldukça zengindir. Türkçe, Arapça, Farsça, İngilizce ve Almanca dillerinden sözcük ve bağlaç yapılarına sahiptir. 

Bakiyye dili, Türkî dillerden bir yapay dil olmasına karşın yardımcı fiilleri bulunan bir yapay dildir. Esas fiil çekimlenebilir, ek alabilir yapıdadır. Sondan ve ortadan eklemeli fiil yapısı bulunur. 

Bakiyye dilinde 5 ayrı olumsuz yapma eki bulunur. İsimlerin önüne veya sonuna getirilen eklerdir.

Başına getirilenler: Й, Б, ૭’’Iཞ, 

Sonuna getirilenler: ๛ᓬ, M⥌ᓬ, ๛ഥ’, 

İsim Cümlesi & Fiil Cümlesi

• Temel cümle

• Yan cümle

• Devrik cümle

• Bildirim cümlesi

• Soru cümlesi

• Bağlı / Şartlı cümle

• Olumsuz cümle

Temel Cümle: Özne + Yardımcı Fiil + Esas Fiil + Nesne + Cümlenin Diğer Öğeleri. 

Örnek: Ⱈ Ϣર Гᒍ⥌CĴما  ᒍӬ ↓Ø∧ ๛ᒍ〟 ৬ર〟. 

(Men war gelecejmen lâ okkula sinlen yarın)

- Ben seninle yarın okula geleceğim. 

Yan Cümle: (Özne + Yardımcı Fiil + Esas Fiil), Esas Fiil + Özne + Nesne. 

Örnek: ๛ Ϣર ≾ЭⱱMЭ⟓ ഥO≾ᛠ❞⥙ ≾Э, ⧽Mᒍ↾ ๛৬રƆMC ⧽∧.

(Sin war sevmek dostunng ese, olmali sin yardimci ola)

Arkadaşını seviyorsan ona yardımcı olmalısın. 

8 şahıs zamiri vardır. 2 isim, 2 de fiil cümlesinde kullanılan yardımcı fiiler vardır. 

Örnek:

Ben bir doktorum.

Ⱈ ჰŧ Бર じGƝഥᓬ. 

(Men ist ber sayğandaz)

İsmi nitelendiren özelliğe sahiptirler. 4 çeşit sıfat yapma durumu bulunur. 

1. İsmin önüne getirilerek; “৬Й Ḷર⊲ (Yeni barq)” 

2. İsmin sonuna getirilerek; “৬Й Ḷર⊲..↾ ৬Й (Barq-ı Yeni)”

3. Artikelli İsimle bütünleşik; “Ḷર⊲ᒍ৬Й (Barqalyeni)”

4. Sıfat-İsim bütünleşik; “৬Й❞Ḷર⊲ (Yenunbarq”)

Sıfat Derecelendirmesi: Sıfatın önüne ek getirilerek derecelendirme sağlandı. 

Yalın: 

Kıyas: ഥで (Daha)

Üstün: Ɲ (En)

Bakiyye dilinde 2 çeşit isim vardır; Özel isim ve cins isim. İsimlerin tekil, yalın, çekimli, çekimsiz, çoğul durumları bulunur. Bakiyye lisanında Özel isimler dahil tüm isimler belirtenç (Tanımlayıcı-Artikel) alır. 4 farklı çoğul yapma yapısı bulunur. İsim cümlelerinde yardımcı fiil “ჰŧ -ഥ” olarak kullanılır. 

Çoğul Yapma Ekleri

• ᒍર (ler - lar) : ⥌ƆMᒍર (Adamlar) - Adamlar

• @ (at) : БᒍГ@ (Belgeat) – Belgeler

• ГӬƝ (Gêân) : ⥌ƆM..↾ГӬƝ (Adamîgêân) - Ademoğulları

• I〟(Eyin) : ⥌ƆMI〟(Adameyn) - Adamlar

• Ɲ (En) : Ḷર⊲Ɲ (Barken) - Evlikler

Ä= [Azeri, Tatar, Türkmen ve Gagavuz Türkçelerinde] Kısa, kapalı e sesini verir. E-A karışımı bir ses olara ön görülür. Türkçedeki “İnce, Anne” sözcüklerinin son hecedeki “e” sesi açık edir. Diğer örnekler: Eş, Sen, Sene vb. Azericede bu ses için Э/Ə harfleri kullanılır.
Bakiyye lisanındaki karşılığı: Э (E Açık)

Q = [Tatar, Türk ve Azeri Türkçelerinde] Gırtlaktan veya gırtlağa yakın çıkarılan “K” sesini belirtir. “G” sesi ile Arapça karşılığı “ق” (Gaf) harfidir. Misal; Qalın (Kalın), Qadın (Kadın) Qurt (Kurt) vb. 

Bakiyye lisanındaki karşılığı: ⊲ (Kal)

X = [Tatar ve Azeri Türkçelerinde] Boğazdan gelen gırtlak “H” sesidir. Hırıltılı “he” sesini yansıtır. Xamur (Hamur), Xalı (Halı) vb. 

Bakiyye lisanındaki karşılığı: ح-خ (てで)

W = [Tatar, Türkmen Türkçesi] “U” sesine benzeyen “V” harfidir. Arapça “و” harfi, batı dillerindeki “W” harfidir. Ancak Bakiyye lisanında “و” harfinin karşılığı olarak “و” kullanılıp, “wua” sesine yakın çift Ve sesi gibi çıkan biraz daha farklı ses olarak kullanılmaktadır. W sesi tonlu ve vurguludur. War (var), Wan (van)...

Bakiyye lisanındaki karşılığı: Ϣ (Wah)

Ň = [Tatar, Türkmen Türkçelerinde] Damaktan nazal olarak çıkan N/G arası bir sestir. “Nû, NG, NĞ” vb. sesler karşılanır. Osmanlı Türkçesinde üç noktalı “ڭ - Kef-i Nûn” harfi ile karşılık bulmaktadır. Yaňgın (yangın), Beňgü (Bengü) vb. 

Bakiyye lisanındaki karşılığı: Й (Nû) – Ayrıca “⥙ - λ (Nang – Nanç) harflerindeki “ne” sesi de nazal N sesidir. 

Hüsnü Hatt-î Bâkiyye Lisanında birbirlerine benzer yapıda 3 hat bulunur. Bunlar; Bilgisayar hattı, El hattı ve Figûrât hattıdır. Toplam 65 damgadan (harf) oluşmaktadır. Figûrât hattı dışında hiçbir damga birbiriyle birleşmez ve soldan sağa doğru yazılır. Figûrât hattında ise süsleme, zarifleştirme sanatı söz konusu olduğundan dolayı yukarıdan aşağı, aşağıdan yukarı ve soldan sağa doğru yazım yapılabilmekte ve harfler birbirleriyle birleşebilmektedir. Üç hat için de sağdan sola doğru yazım bulunmamaktadır. 

El hattı ve Figûrât hattı için alfabedeki harflerin standart el yazısı biçimi kullanılır. Bilgisayar hattı için ise her bilgisayar ve ortamda kolaylıkla yazılabilmesi için uygun karakterlerden oluşan dizi harfler kullanılır. 

Hüsnü Hatt-î Bâkiyye Lisanı, Ural-Altay Dil Ailesine mensup Göktürk-Orhun, Osmanlı ve diğer tüm Türk Lehçeleriyle bütünleşmiş dil kültürünü sabit ve kalıcı kılmak, Türk lisanlarındaki sesleri ve kültürü korumak amacıyla süsleme, güzelleştirme niteliğinde geliştirilmiş Türkçe kökenli yapay bir dildir. Mevcut kültürlerin dil vasıtasıyla aktarımının en sağlıklı ve uzun ömürlü olduğu bilinen bir gerçektir. Bu yüzden yazılı, kalıcı ve canlı bir aktarım gerçekleştirmek adına Hüsnü Hatt-î Bâkiyye Lisanı geliştirilmeye başlanmıştır. Sözcük varlığı büyük oranda Türkçe, Göktürkçe, Diğer Türk Lehçeleri, Arapça, Farsa ve Osmanlıcadır. Ayrıca Fransızca, İngilizce, Almanca, Moğolca, Ölü Mezopotamya Dilleri ve Anadolu Dillerine ait sözcük varlığına da sahiptir. 

Bu maksadın da ötesinde geliştiricisi dilemiş olduğu için böyle bir dil oluşturulmuştur. 

Hüsnü Hatt-î Bâkiyye Lisanı, kendine özgü alfabesiyle yazılan Türkî dillerden yapısal kökler barındıran bir dil olup, 65 harf (damga) ve 6 temelî özellikte karaktere sahiptir. Kendine özgü “Şükran Güncesi, Damlahatnâme, Yazlam” gibi edebî türlere sahiptir. 

El Yazımı, (Kaligrafik) Hat-î Figûrât Yazımı ve Bilgisayar Hat Yazımı olmak üzere üç yazım hattı bulunur. El ve bilgisayar hattı arasında benzer özellikte olup, birkaç küçük yazım biçiminde farklılık söz konusudur. Hat-î Figûrât yazımında ise hat sanatı, süsleme ve damgalar (harfler) arasında fazlaca etkileşim söz konusudur. Hat-î Figûrât yazımı çoğunlukla deyim, özel isim ve hitabetlerde süsleme maksatlı kullanılır.