|
Şahıs Zamirleri (ᒍ ഥ’Mર..↾Ұてᓬ ) 8 şahıs zamiri vardır. 2 isim, 2 de fiil cümlesinde kullanılan yardımcı fiiler vardır.
Örnek: Ben bir doktorum. Ⱈ ჰŧ Бર じGƝഥᓬ. (Men ist ber sayğandaz) ᒍ ഥ’Mર..↾Ұてᓬ (El Zemer-i Şayhaz) - Personal pronouns |
|
Sıfatlar (⥌ഥĴ⟓ᛠƑƝ) İsmi nitelendiren özelliğe sahiptirler. 4 çeşit sıfat yapma durumu bulunur.
Sıfat Derecelendirmesi: Sıfatın önüne ek getirilerek derecelendirme sağlandı. Yalın: Kıyas: ഥで (Daha) Üstün: Ɲ (En) ⥌ഥĴ⟓ᛠƑƝ (Adjektefen) - adjectives |
|
İsimler (⥌ഥᒍર) Bakiyye dilinde 2 çeşit isim vardır; Özel isim ve cins isim. İsimlerin tekil, yalın, çekimli, çekimsiz, çoğul durumları bulunur. Bakiyye lisanında Özel isimler dahil tüm isimler belirtenç (Tanımlayıcı-Artikel) alır. 4 farklı çoğul yapma yapısı bulunur. İsim cümlelerinde yardımcı fiil “ჰŧ -ഥ” olarak kullanılır. Çoğul Yapma Ekleri
⥌ഥᒍર (Adlar) - Names |
|
Türkî Lisanlardan Seslere Bâkiyye Lisanında Karşılık Ä= [Azeri, Tatar, Türkmen ve Gagavuz Türkçelerinde] Kısa, kapalı e sesini verir. E-A karışımı bir ses olara ön görülür. Türkçedeki “İnce, Anne” sözcüklerinin son hecedeki “e” sesi açık edir. Diğer örnekler: Eş, Sen, Sene vb. Azericede bu ses için Э/Ə harfleri kullanılır. Q = [Tatar, Türk ve Azeri Türkçelerinde] Gırtlaktan veya gırtlağa yakın çıkarılan “K” sesini belirtir. “G” sesi ile Arapça karşılığı “ق” (Gaf) harfidir. Misal; Qalın (Kalın), Qadın (Kadın) Qurt (Kurt) vb. Bakiyye lisanındaki karşılığı: ⊲ (Kal) X = [Tatar ve Azeri Türkçelerinde] Boğazdan gelen gırtlak “H” sesidir. Hırıltılı “he” sesini yansıtır. Xamur (Hamur), Xalı (Halı) vb. Bakiyye lisanındaki karşılığı: ح-خ (てで) W = [Tatar, Türkmen Türkçesi] “U” sesine benzeyen “V” harfidir. Arapça “و” harfi, batı dillerindeki “W” harfidir. Ancak Bakiyye lisanında “و” harfinin karşılığı olarak “و” kullanılıp, “wua” sesine yakın çift Ve sesi gibi çıkan biraz daha farklı ses olarak kullanılmaktadır. W sesi tonlu ve vurguludur. War (var), Wan (van)... Bakiyye lisanındaki karşılığı: Ϣ (Wah) Ň = [Tatar, Türkmen Türkçelerinde] Damaktan nazal olarak çıkan N/G arası bir sestir. “Nû, NG, NĞ” vb. sesler karşılanır. Osmanlı Türkçesinde üç noktalı “ڭ - Kef-i Nûn” harfi ile karşılık bulmaktadır. Yaňgın (yangın), Beňgü (Bengü) vb. Bakiyye lisanındaki karşılığı: Й (Nû) – Ayrıca “⥙ - λ (Nang – Nanç) harflerindeki “ne” sesi de nazal N sesidir. () - |
|
Bakiyye Alfabesi ve Yazı Sistemi Hüsnü Hatt-î Bâkiyye Lisanında birbirlerine benzer yapıda 3 hat bulunur. Bunlar; Bilgisayar hattı, El hattı ve Figûrât hattıdır. Toplam 65 damgadan (harf) oluşmaktadır. Figûrât hattı dışında hiçbir damga birbiriyle birleşmez ve soldan sağa doğru yazılır. Figûrât hattında ise süsleme, zarifleştirme sanatı söz konusu olduğundan dolayı yukarıdan aşağı, aşağıdan yukarı ve soldan sağa doğru yazım yapılabilmekte ve harfler birbirleriyle birleşebilmektedir. Üç hat için de sağdan sola doğru yazım bulunmamaktadır. El hattı ve Figûrât hattı için alfabedeki harflerin standart el yazısı biçimi kullanılır. Bilgisayar hattı için ise her bilgisayar ve ortamda kolaylıkla yazılabilmesi için uygun karakterlerden oluşan dizi harfler kullanılır. ᒍ 웃MGᒍ↓..↾ Ḷ⟓৬ (El Tamğalık-ı bakiyye) - Bakish Alphabet |
|
Bakiyye Lisanı Yapısal Özellikleri ve Belirteçler Sınıflandırma: Hüsnü Hatt-î Bâkiyye Lisanı, Türkî dillere yakın biçimde kökenleştirilerek geliştirilmiştir. Köken olarak yapı, sözcük ve yazım mantığında Türkî dillere ilaveten Arapça, Farsça, Fransızca, Almanca ve İngilizce bulunmaktadır.
Belirteçler (Artikel): Türkî dillerde olmayan artikel yapısı, Bakiyye lisanında bulunmaktadır. Almanca, İngilizce, Arapça gibi dillerde artikel bulunur. Bakiyye lisanında ise bu artikel yapılarından farklı bir artikel yapısı mevcuttur. İsimlerin cinsiyet ayrımından ziyade nitelik ve olgu durumu için artikel kullanılır. 6 belirteç (artikel) vardır. Bunlar; “৬, I, ⧽, ᒍӬ, ᒍ, ..↾” (Ya, Ay, Ol, Lâ, El ve İiy)’dir. ᒍ Ḷ⟓৬ ᒍ≾Ɲ⥙ Бᒍરᛠλᒍર (El Bakiyye Lesenng belertençler) - Al Bakiyye articles |
|
Hüsnü Hatt-î Bâkiyye Lisanı Dil Bilgisi Hüsnü Hatt-î Bâkiyye Lisanı, Ural-Altay Dil Ailesine mensup Göktürk-Orhun, Osmanlı ve diğer tüm Türk Lehçeleriyle bütünleşmiş dil kültürünü sabit ve kalıcı kılmak, Türk lisanlarındaki sesleri ve kültürü korumak amacıyla süsleme, güzelleştirme niteliğinde geliştirilmiş Türkçe kökenli yapay bir dildir. Mevcut kültürlerin dil vasıtasıyla aktarımının en sağlıklı ve uzun ömürlü olduğu bilinen bir gerçektir. Bu yüzden yazılı, kalıcı ve canlı bir aktarım gerçekleştirmek adına Hüsnü Hatt-î Bâkiyye Lisanı geliştirilmeye başlanmıştır. Sözcük varlığı büyük oranda Türkçe, Göktürkçe, Diğer Türk Lehçeleri, Arapça, Farsa ve Osmanlıcadır. Ayrıca Fransızca, İngilizce, Almanca, Moğolca, Ölü Mezopotamya Dilleri ve Anadolu Dillerine ait sözcük varlığına da sahiptir. Bu maksadın da ötesinde geliştiricisi dilemiş olduğu için böyle bir dil oluşturulmuştur. Hüsnü Hatt-î Bâkiyye Lisanı, kendine özgü alfabesiyle yazılan Türkî dillerden yapısal kökler barındıran bir dil olup, 65 harf (damga) ve 6 temelî özellikte karaktere sahiptir. Kendine özgü “Şükran Güncesi, Damlahatnâme, Yazlam” gibi edebî türlere sahiptir. El Yazımı, (Kaligrafik) Hat-î Figûrât Yazımı ve Bilgisayar Hat Yazımı olmak üzere üç yazım hattı bulunur. El ve bilgisayar hattı arasında benzer özellikte olup, birkaç küçük yazım biçiminde farklılık söz konusudur. Hat-î Figûrât yazımında ise hat sanatı, süsleme ve damgalar (harfler) arasında fazlaca etkileşim söz konusudur. Hat-î Figûrât yazımı çoğunlukla deyim, özel isim ve hitabetlerde süsleme maksatlı kullanılır. ᒍ حا≾Й て@ᛠ..↾ Ḷ⟓৬ ᒍ≾Ɲ⥙ ৬ ᛠᒍБ↾ᒍГ (El Hûsnû Hatte-i Bakeyye Lesenng ya tilbilgi) - Beautifully written Bakiyye language grammar |
Hüsnü Hattı Bakiyye Alfabesi  Hüsnü Hatt-î Bâkiyye Lisanı kendine özgü bir alfabeye sahip olup, el yazması, hat yazısı ve bilgisayar yazısı olmak üzere 3 ayrı karakter sistemine sahiptir. Birbirlerinden pek farklı olmayan bu harfler, hat yazısında süsleme, el yazmasında normal harflerin kullanımı ve bilgisayar yazısında ise tüm bilgisayar ve bağlantılarda okunabilir olması açısından geliştirilmiştir. Bakiyye Alfabesinde toplam 65 harf bulunur.Alfabe (웃MGᒍ↓ // ∧БC) Hüsnü Hatt-ı Bakiyye Alfabesi: ⥌ Ḷ Б C Ċ Ɔ ഥ ഥ' ᛠ 웃 Э ∧ Ƒ ౨ Г ૭’’ G Ǧ ԋ Ꮦ て で I ↾ ..↾ Ĵ ⟓ ⊲ Ø ᒍ ૪ M Ⱈ Ɲ Й O ⧽ Ȫ П Ḻ ર મ ཞ Ӭ ≾ じ ๛ β ≾. Ұ Ꭷ Ꭷ’ Ꭷ’’ ⱱ ୨ Ϣ ৬ ᕴ ᓬ X ⥙ λ @ ↓ የ ჰŧ Tüm alfabe ve karakter listesi için tıklayınız.  Türkî Lisanlardan Seslere Bâkiyye Lisanında KarşılıkÄ= [Azeri, Tatar, Türkmen ve Gagavuz Türkçelerinde] Kısa, kapalı e sesini verir. E-A karışımı bir ses olara ön görülür. Türkçedeki “İnce, Anne” sözcüklerinin son hecedeki “e” sesi açık edir. Diğer örnekler: Eş, Sen, Sene vb. Azericede bu ses için Э/Ə harfleri kullanılır. Q = [Tatar, Türk ve Azeri Türkçelerinde] Gırtlaktan veya gırtlağa yakın çıkarılan “K” sesini belirtir. “G” sesi ile Arapça karşılığı “ق” (Gaf) harfidir. Misal; Qalın (Kalın), Qadın (Kadın) Qurt (Kurt) vb. Bakiyye lisanındaki karşılığı: ⊲ (Kal) X = [Tatar ve Azeri Türkçelerinde] Boğazdan gelen gırtlak “H” sesidir. Hırıltılı “he” sesini yansıtır. Xamur (Hamur), Xalı (Halı) vb. Bakiyye lisanındaki karşılığı: ح-خ (てで) W = [Tatar, Türkmen Türkçesi] “U” sesine benzeyen “V” harfidir. Arapça “و” harfi, batı dillerindeki “W” harfidir. Ancak Bakiyye lisanında “و” harfinin karşılığı olarak “و” kullanılıp, “wua” sesine yakın çift Ve sesi gibi çıkan biraz daha farklı ses olarak kullanılmaktadır. W sesi tonlu ve vurguludur. War (var), Wan (van)... Bakiyye lisanındaki karşılığı: Ϣ (Wah) Ň = [Tatar, Türkmen Türkçelerinde] Damaktan nazal olarak çıkan N/G arası bir sestir. “Nû, NG, NĞ” vb. sesler karşılanır. Osmanlı Türkçesinde üç noktalı “ڭ - Kef-i Nûn” harfi ile karşılık bulmaktadır. Yaňgın (yangın), Beňgü (Bengü) vb. Bakiyye lisanındaki karşılığı: Й (Nû) – Ayrıca “⥙ - λ (Nang – Nanç) harflerindeki “ne” sesi de nazal N sesidir. ∧БC (AEBECE) - Alphabet |